Chia sẻ với Báo Tiền Phong nhân dịp đầu năm mới 2023, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, việc tổ chức các kỳ họp bất thường đã được luật định, nhưng chỉ đặt ra đối với các vấn đề thực sự cấp thiết, đột xuất, được chuẩn bị kỹ lưỡng, chín muồi và có sự đồng thuận, thống nhất cao.

Thực tế cho thấy, các kỳ họp bất thường vừa qua đã mang lại những hiệu quả thiết thực, giải quyết những yêu cầu cấp bách đặt ra trong đời sống xã hội. Điển hình, qua Kỳ họp bất thường lần thứ nhất cho thấy, những quyết sách được Quốc hội đưa ra đã đáp ứng kịp thời, hiệu quả yêu cầu phục hồi và phát triển kinh tế.

“Đặc biệt là quyết sách của Quốc hội đối với gói hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế quy mô 360 nghìn tỷ đồng, tương ứng hơn 8% GDP và việc ban hành 1 luật sửa đổi 8 luật, nhằm tạo nguồn lực và căn cứ pháp lý quan trọng để Chính phủ, các địa phương triển khai thực hiện”, Chủ tịch Quốc hội nêu.

Bên cạnh đó, kỳ họp bất thường cũng cho thấy quyết tâm của Quốc hội khóa XV trong việc tiếp tục kế thừa và “gạn đục, khơi trong” để tìm kiếm dư địa hoạt động mới, thực sự đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống, thể hiện đúng tinh thần Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất của nước CHXHCN Việt Nam; Quốc hội đại diện cho ý chí và nguyện vọng chính đáng của Nhân dân.

“Việc Quốc hội tổ chức kỳ họp bất thường đã khẳng định thông điệp về một Quốc hội luôn đổi mới, hành động quyết liệt vì lợi ích của Nhân dân”, nhấn mạnh điều này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng khẳng định, thành công của Kỳ họp bất thường tạo ra động lực tinh thần mạnh mẽ để Quốc hội tiếp tục đổi mới, hoàn thiện các quy định pháp luật, nâng cao chất lượng lập pháp, đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi cấp thiết của cuộc sống; qua đó, tạo sự đồng thuận xã hội, góp phần tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp, chung sức phục hồi, phát triển bền vững kinh tế - xã hội của đất nước cũng như quyết định các vấn đề quan trọng khác của quốc gia.

Về việc đổi mới hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc và các cơ quan của Quốc hội trong thời gian qua, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, đây chính là “điểm sáng” quan trọng, có ý nghĩa then chốt trong đổi mới hoạt động của Quốc hội, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, nhận được sự đồng tình, ủng hộ của cử tri, Nhân dân và hệ thống chính trị.

Trong thời gian qua, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành nhiều nghị quyết quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát. “Đặc biệt, lần đầu tiên việc đổi mới cách thức, triển khai các chương trình giám sát của Quốc hội đã có sự tham gia, vào cuộc của các Ban Đảng, HĐND, MTTQ Việt Nam các cấp, các chuyên gia”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ bày tỏ.

Quốc hội đã ban hành nhiều nghị quyết quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát

Bên cạnh đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thiết lập cơ chế phối hợp với Ban Nội chính Trung ương trong tham mưu chiến lược về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Đơn cử trong năm 2022, Đảng đoàn Quốc hội đã ban hành Kết luận số 843 về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát của Quốc hội để chỉ đạo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc và các cơ quan của Quốc hội lập kế hoạch giám sát bài bản trong thời gian tới.

Trong đó nhấn mạnh yêu cầu, sớm rà soát, tổng kết, đánh giá, nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định của pháp luật về hoạt động giám sát, nhất là đối với Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND phù hợp với yêu cầu kiểm soát, nâng cao chất lượng bộ máy Nhà nước và kiểm soát quyền lực trong tình hình mới, đảm bảo tính tối cao trong hoạt động giám sát của Quốc hội đối với hoạt động của bộ máy Nhà nước; tổ chức tốt việc lấy phiếu tín nhiệm các chức danh do Quốc hội bầu và phê chuẩn.

“Mỗi cơ quan của Quốc hội phải thực hiện tốt việc tự giám sát, mỗi đại biểu Quốc hội phải tự mình kiểm soát hoạt động của chính mình trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm trước cử tri để thực sự “mở ra một giai đoạn mới đầy triển vọng tốt đẹp trong hoạt động của Quốc hội”, như chỉ đạo và kỳ vọng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Thêm một điểm mới đặc biệt là, công tác dân nguyện trở thành chương trình nghị sự hàng tháng của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thay vì chỉ báo cáo công tác dân nguyện tại kỳ họp Quốc hội cuối năm như trước đây. Trên cơ sở báo cáo và thảo luận, xem xét báo cáo công tác dân nguyện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thường xuyên nắm tình hình, giám sát và chỉ đạo, kiến nghị giải quyết kịp thời những vấn đề nóng, có tính thời sự và các vụ việc cụ thể.

Qua đó, nhiều kiến nghị của cử tri và Nhân dân, một số vụ việc phức tạp, kéo dài đã được các cơ quan giải quyết dứt điểm, tạo sự chuyển biến rõ rệt từ nhận thức đến hành động của các cấp, các ngành, bước đầu đáp ứng được mong mỏi, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân.

Chia sẻ về những nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, Quốc hội sẽ tiếp tục phát huy vai trò, vị trí trong việc tạo lập khung khổ pháp lý kịp thời, có chất lượng, đồng bộ cho các hoạt động của đất nước, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Trong đó ưu tiên xây dựng mới, bổ sung các đạo luật ở các lĩnh vực trọng điểm có ý nghĩa then chốt, có tính khả thi cao, tạo sự bứt phá về phát triển kinh tế - xã hội.

Đồng thời, Quốc hội sẽ tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, nhất là giám sát chuyên đề, hoạt động chất vấn, phát huy dân chủ, tăng tính tranh luận, phân tích sâu, làm rõ những thành tích, ưu điểm, cũng như những tồn tại, khuyết điểm, tìm ra nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp xác đáng, khả thi.

Đáng lưu ý, tại Kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023), Quốc hội sẽ tiến hành lấy phiếu tín nhiệm các chức danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn. Đây là cơ sở để các vị đại biểu Quốc hội xem xét, đánh giá khách quan, toàn diện việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của những người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.

“Qua các lần lấy phiếu tín nhiệm của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII và XIV cho thấy, kết quả lấy phiếu cơ bản phản ánh khách quan, sát thực với tình hình, năng lực thực tiễn, sự tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống, tác phong công tác, kết quả thực hiện nhiệm vụ của những cán bộ được lấy phiếu tín nhiệm. Từ đó giúp người được lấy phiếu tín nhiệm phát huy ưu điểm, có phương hướng khắc phục khuyết điểm, thiếu sót, tiếp tục rèn luyện, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động”, ông Vương Đình Huệ bày tỏ.

Nhiệm vụ quan trọng khác, Quốc hội sẽ tập trung nâng cao chất lượng quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước theo hướng ngày càng chính xác, thực chất hơn, nhất là việc quyết định ngân sách nhà nước, các vấn đề về kinh tế - xã hội, tổ chức bộ máy nhà nước, các dự án công trình quan trọng quốc gia.

Đồng thời, Quốc hội tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân nguyện. Chủ động nghiên cứu xây dựng quy chế phối hợp giữa Ban Dân nguyện với các cơ quan của Chính phủ, các Ban của Đảng, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam để tăng cường hơn nữa sự phối hợp với các cơ quan, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác trong lĩnh vực này.

Quốc hội khoá XV cũng sẽ tập trung lãnh đạo việc tiếp tục đổi mới phương thức tổ chức, hoạt động, lề lối làm việc. Đổi mới, cải tiến cách thức tiến hành kỳ họp Quốc hội theo hướng giảm thời gian họp phiên toàn thể; chia kỳ họp thành các đợt với hình thức họp phù hợp theo tính chất, nội dung và điều kiện thực tế; đẩy nhanh việc xây dựng Quốc hội điện tử với Chính phủ điện tử, đáp ứng yêu cầu xử lý khối lượng công việc ngày càng lớn với chất lượng ngày càng cao.