Phát huy vai trò người đại biểu dân cử
Thực hiện bài viết đầu tiên, chúng tôi lựa chọn miền đất “Y Tý mờ sương” để tìm gặp đảng viên Ly Giá Sơ, dân tộc Hà Nhì, hiện giữ chức Phó Chủ tịch HĐND xã, đại biểu HĐND huyện Bát Xát.
Đầu tháng 4, những cơn mưa rào ào ạt đổ xuống vùng đất Sim San, xã Y Tý nơi đầu nguồn của dòng suối Lũng Pô, giáp với nước bạn Trung Quốc. Chỉ chờ những cơn mưa vàng ấy, trên những sườn đồi thoai thoải của thôn Sim San 2 bật lên màu xanh của cây cối, làm cho vùng đất khô cằn thêm sức sống, nổi bật là những cây lê Tai nung đang ra lộc non, hứa hẹn chỉ vài năm nữa sẽ cho những mùa quả ngọt.
Đi tham quan những vườn lê được Nhà nước hỗ trợ đang xanh tốt với nhiều hy vọng mang lại sự đổi thay cho vùng đất nghèo Sim San 2 trong tương lai, chị Ly Giá Sơ, đại biểu HĐND huyện Bát Xát, Phó Chủ tịch HĐND xã Y Tý dạt dào niềm vui vì mình đã góp phần giúp những mong muốn, nguyện vọng của bà con nơi đây trở thành hiện thực. Chị Ly Giá Sơ cho biết: Sim San 1, Sim San 2, Hồng Ngài là những thôn biên giới, xa xôi nhất Y Tý, trước đây giao thông rất khó khăn. Cũng chính vì vậy, trải qua nhiều đời, cuộc sống đồng bào Mông, Dao nơi “ốc đảo” ấy vẫn không thoát được cái nghèo. Trong các kỳ họp HĐND, tôi đều mang tâm tư, nguyện vọng của bà con phản ánh với các cấp, các ngành xem xét, ưu tiên các dự án hỗ trợ sinh kế cho đồng bào.
Anh Tẩn Láo Ú, Bí thư Chi bộ thôn Sim San 2 cho biết: Thôn có hơn 100 hộ, chủ yếu là đồng bào Dao đỏ, sống nhờ sản xuất nông nghiệp. Thật phấn khởi vì năm 2022, hơn 20 hộ trong thôn được Nhà nước hỗ trợ cây giống, phân bón để trồng 7,5 ha lê Tai nung. Bà con trong thôn rất cảm ơn chị Ly Giá Sơ, Phó Chủ tịch HĐND xã luôn nhiệt tình, tâm huyết, đề đạt nguyện vọng của bà con với các cấp, các ngành. Hàng nghìn cây lê đang phát triển tốt, mang theo triển vọng giúp người dân có cuộc sống ấm no hơn.
Nỗ lực để vùng đất biên giới thêm khởi sắc
Chị Ly Giá Sơ là một trong số ít phụ nữ Hà Nhì vượt qua được định kiến, quyết tâm đi học THPT, sau đó học lên cao đẳng, rồi Đại học Luật. Từ năm 2014 đến tháng 7/2021, chị Sơ là Phó Chủ tịch, sau đó là Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Y Tý. Từ tháng 7/2021 đến nay, chị được bầu làm đại biểu HĐND xã Y Tý, Phó Chủ tịch HĐND xã, đồng thời là đại biểu HĐND huyện Bát Xát nhiệm kỳ 2021 - 2026.
Về công việc của đại biểu dân cử, chị Sơ bảo, trên địa bàn huyện có nhiều xã vùng cao, nhưng chị trong tổ đại biểu được giao phụ trách những xã biên giới xa xôi, khó khăn nhất huyện là Y Tý, A Lù và A Mú Sung. Ngoài việc tiếp xúc cử tri trước và sau mỗi kỳ họp HĐND thường lệ, để lắng nghe sâu hơn những tâm tư, nguyện vọng của bà con lại là câu chuyện bên bếp lửa, mâm cơm gia đình, trên ruộng bậc thang mùa cày cấy hoặc thu hoạch lúa, ngô… Chính ở nơi khó khăn, xa xôi nhất cũng là nơi bà con cần tới những người đại biểu để gửi gắm niềm tin và hy vọng.
Với vai trò Phó Chủ tịch HĐND xã Y Tý, chị Sơ quan tâm tới việc xây dựng các nghị quyết sát thực tế, kế hoạch giám sát thực hiện các nghị quyết của HĐND, các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước với đồng bào dân tộc thiểu số. Ngoài giám sát chuyên đề, Thường trực HĐND, các ban HĐND xã chú trọng giám sát những vấn đề cử tri quan tâm như xây dựng nông thôn mới, việc phát tiền điện cho hộ nghèo, cấp phát chế độ cho học sinh bán trú, phát quà nhân dịp tết cho người dân; giám sát việc chi trả dịch vụ môi trường rừng; việc xử lý đơn, thư khiếu nại, tố cáo của công dân; khảo sát các tuyến đường được đầu tư theo các chương trình mục tiêu quốc gia...
“Năm 2022, bà con người Hà Nhì thôn Sín Chải, xã Y Tý phấn khởi lắm vì được Nhà nước hỗ trợ đổ bê tông hơn 500 m tuyến đường nội đồng xuống thung lũng Thề Pả, nên việc vận chuyển lúa, ngô đỡ vất vả hơn. Đồng bào Dao thôn Sim San 2 thì vui không kém khi được hỗ trợ giống cây lê; đồng bào Mông thôn Hồng Ngài thì sắp tới sẽ được hỗ trợ đổ bê tông tuyến đường nội thôn… Vậy là những mơ ước của bà con đang trở thành hiện thực. Sau những chuyến khảo sát vất vả, những kỳ họp HĐND, niềm hạnh phúc lớn nhất của tôi là trở về thôn thông báo tin vui cho bà con sẽ được Nhà nước hỗ trợ bằng những chương trình, dự án sinh kế, giảm nghèo” - chị Ly Giá Sơ tâm sự.
Vì sự tiến bộ của phụ nữ Hà Nhì
Đến ngôi nhà nhỏ của chị Ly Giá Sơ ngay đầu thôn Choản Thèn, xã Y Tý, chúng tôi không khỏi bất ngờ vì gặp những đoàn khách du lịch đang lưu trú tại đây. Thì ra, từ năm 2019, chị Ly Giá Sơ là người đầu tiên trong thôn mạnh dạn cải tạo nhà ở trở thành homestay đón khách du lịch. Trừ mọi chi phí, mỗi tháng gia đình chị có thu nhập thêm khoảng 10 triệu đồng.
Chị Ly Giá Sơ còn tích cực tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức cho phụ nữ người Hà Nhì trong phát triển du lịch. Từ mô hình homestay đầu tiên của chị, đến nay thôn Choản Thèn đã có thêm 4 homestay, trong đó có 1 nhà du lịch cộng đồng do nhóm phụ nữ trong thôn quản lý.
Theo chị Ly Giá Sơ, Choản Thèn là thôn có nhiều tiềm năng phát triển du lịch, nhưng rào cản lớn nhất là vệ sinh môi trường. Từ khi còn là Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Y Tý, chị đã đề xuất chủ trương di chuyển đàn trâu, bò ra khỏi trung tâm thôn, cải tạo hệ thống mương, rãnh thoát nước, thường xuyên huy động bà con vệ sinh môi trường thôn. Đặc biệt, chị thường xuyên tuyên truyền bà con, nhất là phụ nữ Hà Nhì giữ cho nhà cửa sạch sẽ, không thả rông gia súc, giữ gìn trang phục, các điệu dân ca, dân vũ truyền thống tạo ra các sản phẩm du lịch mới thu hút du khách đến thôn.
Điều tôi vui nhất là phụ nữ Hà Nhì trong thôn ngày càng tiến bộ, vượt qua nhiều hủ tục, tích cực tham gia các dự án để có thêm kiến thức, kỹ năng phát triển du lịch cộng đồng"
Chị Ly Giá Sơ, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân xã Y Tý, huyện Bát Xát.
“Điều tôi vui nhất là phụ nữ Hà Nhì trong thôn ngày càng tiến bộ, vượt qua nhiều hủ tục, tích cực tham gia các dự án để có thêm kiến thức, kỹ năng phát triển du lịch cộng đồng. Tháng 6/2021, Choản Thèn là thôn đầu tiên của xã Y Tý được công nhận là điểm du lịch cấp tỉnh” - chị Ly Giá Sơ cho biết.